Chroń życie i zdrowie – zostań technikiem BHP

21.7.2020

Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest kluczowe w każdym zakładzie pracy. Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom warunki pracy na takim poziomie, jaki przewidują przepisy. Zapotrzebowanie na specjalistów w tej dziedzinie jest duże, więc osoby kształcące się w tym kierunku na pewno znajdą zatrudnienie.

Głównym przesłaniem kampanii „Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy” organizowanej przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy jest to, że bezpieczne i zdrowe warunki pracy występujące przez całe życie zawodowe są dobre zarówno dla pracowników, jak i przedsiębiorstw (pracodawców), a także dla całego społeczeństwa. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy powinny być zatem znane każdemu pracownikowi dla jego własnego dobra.

Warunki pracy to czynniki związane z wykonywaniem konkretnej pracy. Są one istotne z punktu widzenia zdrowia pracowników. Pracodawcy mają obowiązek zapewnienia warunków zgodnych z obowiązującymi normami. Przepisy BHP są zawarte w kodeksie pracy, a także innych aktach, w tym m.in. w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wskazuje ono rodzaje prac, przy których wymaga się stosowania środków ochrony indywidualnej, rodzaje tych środków i szczegółowe zasady ich używania. Kwestię bezpieczeństwa pracy regulują także inne przepisy przewidziane dla grupy pracodawców czy w ujęciu międzysektorowym/branżowym.

Bezpieczeństwo pracy – obowiązki pracodawcy

Każdy pracodawca ma obowiązek przestrzegać zasad BHP. Podstawowym obowiązkiem jest stosowanie środków zapobiegających chorobom zawodowym i innym związanym z wykonywaną pracą. Kodeks pracy stwierdza, że pracodawca jest odpowiedzialny za ochronę zdrowia i życia pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

Do głównych obowiązków pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa pracy należą:

  • organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy

  • przestrzeganie przepisów i zasad BHP w zakładzie pracy

  • zapewnienie pomieszczenia pracy odpowiedniego do rodzaju wykonywanej pracy i liczby pracowników

  • przestrzeganie zasady, że niedopuszczalne jest stosowanie materiałów i procesów technologicznych bez ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia

  • dostarczanie pracownikom nieodpłatnie środków ochrony indywidualnej

  • zapewnienie przeszkolenia pracowników w zakresie BHP przed dopuszczeniem go do pracy (szkolenia BHP wstępne) i prowadzenie okresowych szkoleń

  • zapewnienie środków niezbędnych do udzielania pierwszej pomocy

  • zapewnienie pracownikom urządzeń higieniczno-sanitarnych i środków higieny osobistej

  • ocena i dokumentacja ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą i stosowanie niezbędnych środków profilaktycznych

  • informowanie pracowników o ryzyku zawodowym

  • przeprowadzanie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia

  • uwzględnienie ochrony zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży/karmiących i pracowników niepełnosprawnych

  • kierowanie osób przyjmowanych do pracy i pracowników na badania lekarskie wstępne, okresowe i kontrolne

  • przestrzeganie zakazu dopuszczenia do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego

  • zapewnianie nieodpłatnie pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych odpowiednich posiłków i napojów

  • konsultowanie z pracownikami i ich przedstawicielami wszystkich działań związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy

  • zapewnianie wykonania nakazów, wystąpień i decyzji wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy.

Szkolenia BHP wstępne i okresowe

Pracodawca ma obowiązek przeszkolić pracownika w zakresie BHP przed dopuszczeniem go do pracy (szkolenia BHP wstępne) i prowadzić okresowe szkolenia. Odbywają się one w godzinach pracy i na koszt pracodawcy. Szkolić powinni się wszyscy zatrudnieni, bez względu na charakter wykonywanej pracy czy rodzaj umowy (także osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, praktykanci). Sam pracodawca także musi odbywać szkolenia z zakresu BHP, by uaktualniać swoją wiedzę.

Pracodawca nie może dopuścić do pracy osoby, która nie posiada wymaganych kwalifikacji czy potrzebnych umiejętności oraz znajomości przepisów i zasad BHP.

Przepisy przewidują dwa rodzaje szkoleń: wstępne i okresowe. Szkolenie wstępne jest organizowane przed dopuszczeniem pracownika do pracy na danym stanowisku. Dzięki niemu pracownik nabywa wiedzę i umiejętności niezbędne do wykonywania pracy zgodnej z zasadami BHP, zapoznaje się także z zagrożeniami występującymi na konkretnym stanowisku pracy. Obejmuje ono instruktaż ogólny i stanowiskowy. Z kolei szkolenia okresowe są powtarzane w czasie trwania zatrudnienia. Dzięki nim pracownicy przypominają sobie zasady BHP i poznają nowe przepisy. Szkolenia okresowe odbywają się z częstotliwością zależną od rodzaju i warunków wykonywania pracy.

Szkolenia BHP wstępne obejmują instruktaż ogólny i stanowiskowy. Ten pierwszy zapoznaje pracownika z przepisami BHP zawartymi w kodeksie pracy, regulaminie pracy i zasadami udzielania pierwszej pomocy. Z kolei ten drugi dotyczy warunków pracy na danym stanowisku.

Instruktaże i szkolenia prowadzą pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy, osoby zatrudnione u pracodawcy wykonujące zadania tej służby albo sam pracodawca.

Czym zajmuje się technik BHP?

Osoba pracująca na tym stanowisku kontroluje i ocenia warunki panujące w zakładach pracy pod kątem bezpieczeństwa i higieny pracy. Technik BHP tworzy instrukcje bezpieczeństwa obowiązujące na stanowiskach pracy, szacuje ryzyko wystąpienia chorób zawodowych – ze względu na pracę w warunkach szkodliwych takich jak hałas czy zapylenie, a gdy zachodzi potrzeba wprowadzenia niezbędnych zmian w instrukcjach, informuje o tym pracodawcę. Osoba na tym stanowisku prowadzi także szkolenia dla nowych pracowników (szkolenia BHP wstępne). Do obowiązków technika BHP należy także sprawdzanie ważności przeglądu technicznego oraz stanu sprzętu budowlanego oraz weryfikacja uprawnień pracowników, którzy go obsługują. Osoba pracująca na tym stanowisku raz na 5 lat musi aktualizować swoje uprawnienia.

Jeśli zdarzy się nieszczęśliwy wypadek technik BHP uczestniczy w dochodzeniu, tj. zabezpiecza miejsce zdarzenia i sporządza protokół. W przypadku utraty życia przez pracownika technik BHP zobowiązany jest powiadomić o zdarzeniu prokuraturę. Jednak za wszelkie wypadki na terenie zakładu pracy odpowiada wyłącznie pracodawca. Technik BHP jest tylko doradcą, który nie ponosi odpowiedzialności za czyjeś niedopatrzenie.

Jak zostać technikiem BHP?

Nauka na tym kierunku trwa 1,5 roku, zajęcia odbywają się w trybie zaocznym. By uzyskać świadectwo MEN ukończenia szkoły, należy zdać egzamin zewnętrzny, organizowany w szkole przez okręgową komisje egzaminacyjną. Absolwent uzyskuje tytuł technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kwalifikację zarządzanie bezpieczeństwem w środowisku pracy (MS.12).

Słuchacze zapoznają się z podstawami techniki, wiedzą na temat obiektów i urządzeń technicznych i maszyn. Uczą się podstaw przedsiębiorczości i prawa pracy, zagadnień dotyczących ergonomii w procesie pracy, zagrożeń w środowisku zawodowym, skutków oddziaływania szkodliwych czynników na organizm ludzki. Absolwenci szkoły potrafią ocenić czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne oraz ryzyko zawodowe na danym stanowisku pracy. Uczą się także jak ustalać przyczyny i okoliczności wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Pozostałe zagadnienia programu nauczania to: język obcy zawodowy, udzielanie pierwszej pomocy, zasady ochrony środowiska, prowadzenie szkoleń z zakresu BHP, prowadzenie własnej działalności gospodarczej za zakresu BHP.

Po ukończeniu szkoły można pracować w: dużych korporacjach, firmach budowlanych, szkoleniowych, firmach zajmujących się doradztwem w zakresie BHP, konsultingu. Można także otworzyć własną działalność.

Więcej na temat możliwości kształcenia na kierunku technik BHP na stronie: https://zak.edu.pl/oferta-edukacyjna/szkoly-policealne/technik-bezpieczenstwa-i-higieny-pracy--technik-bhp-.

Dziś bardzo restrykcyjnie podchodzi się do przepisów z zakresu bezpieczeństwa pracy. Każda działalność musi spełniać wymogi norm BHP. Wszyscy pracownicy muszą zostać przeszkoleni, a do tego potrzebny jest specjalista w tym zakresie. Technicy BHP będą potrzebni zawsze, gdyż współpraca z nimi umożliwia prowadzenie szkoleń i kontrolę warunków pracy.